Inclusieve teksten voor een maximale betrokkenheid

Inclusiviteit vormt een van de kernwaarden van Traducterre. Inclusief taalgebruik is dan ook een van mijn grote specialisaties, dus blijf ik me hierin verdiepen en bijscholen. Zo’n inclusief taalgebruik of inclusieve communicatie kent verschillende andere benamingen (niet-seksistisch, niet-discriminerend, genderneutraal of gendergelijk taalgebruik), steeds met als doel om het vrouwelijke geslacht gelijkwaardig te maken in onze communicatie. Het doel is niet om het mannelijke gegeven uit de taal te halen, maar wel om het vrouwelijke geslacht op eenzelfde niveau te behandelen. Zeker in het Frans is dit dankzij de grammatica van groot belang. Inclusief taalgebruik gaat echter nog verder en probeert rekening te houden met alle verschillende personen, ook non-binaire. Kortom: het streeft ernaar niemand uit te sluiten.

Het is steeds in uw eigen voordeel om uw teksten zo aan te passen dat ze niemand discrimineren, ongeacht het type tekst. In een interne tekst zorgt inclusiviteit voor meer betrokkenheid bij uw werknemers. Voor een te publiceren tekst slaagt u er beter in uw publiek te bereiken en de lezer rechtstreeks aan te spreken door zijn of haar geslacht te respecteren. Om uw lezer te betrekken en aan te spreken, maak ik gebruik van inclusieve technieken.

Hieronder vindt u enkele technieken die in het Frans gebruikt kunnen worden om uw tekst inclusiever te maken:

  • Vervrouwelijking van zelfstandige naamwoorden
  • Termen die zowel voor mannen als vrouwen gebruikt kunnen worden (‘termes épicènes’)
  • Collectieve benamingen
  • Afkortingen
  • Herformuleringen
  • Anglicismen
  • Alfabetische volgorde
  • Neologismen
  • Grammaticale vervoeging volgens het dichtstbijzijnde woord

Samen kunnen we uw standpunt bespreken en bekijken welke technieken u wenst te gebruiken, om zo uw geschreven teksten inclusiever te maken.

Hierbij enkele handige referenties voor inclusief taalgebruik in het Nederlands en in het Frans:

Tips voor genderinclusief schrijven, Federaal netwerk diversiteit, FOD BOSA, 2022

Inclusieve communicatie, Hoe communiceer je inclusief?, UGent, 2022

De genderdimensie in de federale communicatie integreren, FOD Personeel en Organisatie en de FOD Kanselarij van de Eerste Minister, 2013

Mettre au féminin – Guide de féminisation des noms de métier, fonction, grade ou titre, Fédération Wallonie-Bruxelles, Marie-Louise Moreau et Anne Dister, 2014 

Guide pour une communication publique sans stéréotypes de sexe, Haut Conseil à l’Egalité entre les femmes et les hommes, version actualisée 2022

Petit guide pour une écriture respectueuse du genre, Réseau fédéral Diversité, SPF BOSA, 2022

Le cerveau pense-t-il au masculin ? cerveau, langage et représentations sexistes, Ute Gabriel, Pascal Gygax, Sandrine Zufferey, Le Robert, 2021

Non, le masculin ne l’emporte pas sur le féminin ! : petite histoire des résistances de la langue française, Eliane Viennot, Éditions iXe, 2022